19سپتامبر 2023- در بررسی اخیراً منتشر شده در مجله Nutrients، محققان داده های موجود در مورد الگوهای غذایی، غذاها و مواد مغذی را برای بهبود بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) بررسی کردند.

زمینه

علیرغم اینکه بیماری کبد چرب غیر الکلی، شایعترین علت بیماری مزمن کبد در سطح جهان است، درمان دارویی و توصیه های غذایی برای رسیدگی به عواقب شدید سلامتی آن وجود ندارد.

استئاتوهپاتیت غیر الکلی یاNASH ، سیروز و کارسینوم کبدی را بدتر می کند و در نتیجه هزینه های پزشکی بالاتر، ضررهای مالی و کیفیت زندگی بدتری را به همراه دارد.

تنظیم رژیم غذایی، تغییر سبک زندگی و اصلاح شیوه زندگی نمونه هایی از گزینه های درمانی هستند. سندرم متابولیک، چاقی، بیماری قلبی عروقی، فشار خون بالا، دیابت و بیماری مزمن کلیوی همگی باNAFLD ، مرتبط هستند.

درباره ی این بررسی جدید

در بررسی حاضر، محققان رویکردهای غذایی برای مدیریت NAFLD را توصیف کردند. آنها پایگاه‌های داده مانند MEDLINE، Web of Science،Google Scholar  و Scopus را بین ژانویه تا ژوئیه 2023 برای مطالعات منتشر شده به زبان انگلیسی یا اسپانیایی در این زمینه، جستجو کردند.

رژیم های غذایی، دستورالعمل های غذایی، میکروبیوم روده و  NAFLD

رژیم مدیترانه ای (MedDiet) یک رژیم غذایی گیاهی است که سرشار از اسیدهای چرب غیراشباع مونو (MUFA) و مصرف گوشت قرمز کم است. بر اساس تحقیقات، کسانی که از رژیم غذایی غربی پرچرب استفاده می کنند، بیشتر در معرض ابتلا به NAFLD و بدتر شدن آن هستند. از سوی دیگر، رژیم غذایی مدیترانه ای با بهبود استئاتوز کبدی و کاهش خطر ابتلا بهNAFLD ، مرتبط است.

کاهش مصرف کربوهیدرات ها، بویژه کربوهیدرات های تصفیه شده و کاهش مصرف قند، همراه با افزایش روغن زیتون که بیشترین چربی های مفید را دارد، رژیم غذایی مدیترانه ای را از سایر رژیم ها متمایز می کند. رژیم غذایی مدیترانه ایبا کاهش نرخ NAFLD، از طریق کاهش اضافه وزن، و کاهش مقاومت به انسولین، مرتبط است.

رژیم غذایی مدیترانه ای به دلیل مصرف کم کربوهیدرات و ترکیبات غذایی غنی از گیاه، جایگزین مناسبی برای رژیم های غربی است.

بیماری کبد چرب غیر الکلی با مقاومت به انسولین و کمبود متابولیسم فسفولیپیدها مرتبط است. مصرف گوشت های فرآوری شده، گوشت قرمز، نوشابه، بیسکویت و کیک با مقاومت به انسولین و NAFLD مرتبط هستند.

چربی های اشباع شده با متابولیسم فسفولیپیدها تداخل کرده و باعث اختلال در عملکرد میتوکندری، افزایش تولید گونه های فعال اکسیژن (ROS) و آپوپتوز می شوند. مصرف بالای پروتئین حیوانی نیز باNAFLD  در افراد چاق، مرتبط است.

رژیم غذایی مستقیماً بر دنوو لیپوژنز تأثیر می گذارد، فرآیندی که طی آن سلول های کبدی کربوهیدرات های اضافی، به ویژه فروکتوز، را به اسیدهای چرب تبدیل می کنند. مصرف منظم فروکتوز بیشتر به دلیل فروکتوز صنعتی، با افزایش فیبروز مرتبط است.

رژیم های غذایی با فروکتوز بالا، شامل ساکارز، فروکتوز و شربت ذرت با فروکتوز بالا با افزایش خطر ابتلا به استئاتوز و NASH، به ویژه در افراد دارای اضافه وزن و چاق مرتبط است.

ژنتیک، غذاها و بهبود  NAFLD

رژیم غذایی در ایجاد NAFLD مهم است زیرا بر هموستاز اسید دئوکسی ریبونوکلئیک (DNA) و زیست شناسی تلومرها تأثیر می گذارد. تولید و ترمیم DNA به فولات، کلسیم، رتینول، ویتامین E و اسید نیکوتین نیاز دارد، اما چربی های ترانس می توانند باعث آسیب DNA شوند.

کوتاه شدن تلومر در NAFLD تشخیص داده شده است، با این حال مصرف فیبر، اسیدهای چرب نوع امگا 3 و سبزیجات از آن جلوگیری می کند. کربوهیدرات های با شاخص گلایسمی بالا، گوشت فرآوری شده و چربی های اشباع شده باعث کوتاه شدن تلومرها می شوند.

پروتئینPNPLA3[1] ، تنظیم کننده کلیدی تجمع چربی در کبد و توسعه NAFLD است. کاهش بیان ژن   PNPLA3باعث کاهش تجمع تری‌گلیسیرید در کبد و بهبود ساختار بافتی کبد می­شود. رژیم های غذایی سرشار از کربوهیدرات و اسیدهای چرب می توانند با ایجاد جهش در ژن، موجب افزایش بیان آن شوند. رژیم غذایی ممکن است استفاده از چربی کبد، مقاومت به انسولین، استرس اکسیداتیو و عملکرد میتوکندری را از طریق تعدیل تغییرات اپی ژنتیکی تغییر دهد.

کمبود بتائین، کولین، فولات و ویتامین B12 ممکن است باعث متیلاسیون DNA شود و تولید تری گلیسیرید کبدی را افزایش دهد. مطالعات نشان داده اند که مصرف آجیل، دانه ها، غذاهای دریایی و رژیم های غذایی با فیبر بالا به طور قابل توجهی خطر ابتلا به NAFLD را در مردان کاهش می دهد.

آجیل پروفایل لیپیدی، بیماری کبد و التهاب را بهبود می بخشد، و به طور بالقوه به طور موثر NAFLD را درمان می کند.

مصرف ماهی به دلیل داشتن اسیدهای چرب امگا 3 به کاهش چربی کبد و جلوگیری از NAFLD، استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) و فیبروز کمک کند.

رژیم های غذایی با فیبر بالا و غلات کامل می توانند بر ترکیب میکروبی روده تأثیر بگذارند و به طور بالقوه بر محور روده کبدی و توسعه NAFLD تأثیر بگذارند. رژیم غذایی حاوی مقادیر زیادی حبوبات کامل(نخود، عدس و لوبیا) به شدت با کاهش خطر ابتلا به NAFLD مرتبط است.

مکانیسم زیربنایی مزایای محافظتی سبزیجات و میوه ها بر خطر ابتلا به NAFLD به طور کامل شناخته نشده است. با این حال، کمتر بودن چگالی انرژی آنها و فعالیت آنتی اکسیدانی پلی فنول ها و محتوای کاروتنوئید در سبزیجات و میوه ها می تواند این تاثیر محافظتی را توضیح دهد.

مصرف سبزیجات غیر نشاسته ای با بهبود نتایج متابولیک مانند کاهش چربی احشایی و کبد و حساسیت بالاتر به انسولین مرتبط است.

محصولات لبنی، به ویژه ماست که حاوی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس La5 و Bifidobacterium lactis Bb12هستند با خطر کمتر NAFLD مرتبط می باشند، محتوای بالای پروتئین آب پنیر(پروتئین وی) نیز با کمک به کاهش وزن و توده چربی با خطر کمتر NAFLD مرتبط است.

مطالعات نشان داده اند که پروبیوتیک‌هایی مانند بیفیدوباکتریوم و سویه‌های لاکتوباسیلوس آسیب اکسیداتیو و التهابی کبد را کاهش می‌دهند و در عین حال تری گلیسیرید کبدی (TG) و استئاتوز کبدی را نیز کاهش می‌دهند.

پری بیوتیک‌ها، مانند قهوه فیلتر نشده، می‌توانند بر ساختار میکروبیوتای روده تأثیر بگذارند که در ایجاد NAFLD نقش دارد. کولین، یک ویتامین مهم گروه B است که از طریق مصرف غذا و تولید درون زا تامین می شود. کولین، بیشتر در کبد هضم و ذخیره می شود، برخی از باکتری هابا مصرف کولین و تبدیل آن به تری متیل آمینو نهایتاً تری متیل ان اکساید باعث کاهش زیست دسترسی بدن به کولین شده و با کاهش ترشح چربی از کبد زمینه را برای ابتلاء به بیماری کبد چرب غیرالکلی فراهم می کنند.

ریزمغذی‌ها شامل روی، مس، آهن، سلنیوم، منیزیم، ویتامین‌های A، C، D، و E و همچنین کاروتنوئیدها با خواص آنتی‌اکسیدانی، ضد فیبروتیک، مکانیسم های تعدیل‌کننده ایمنی و لیپوپروتکتیو نقش حافظتی در برابر NAFLD دارند.

بر اساس این یافته ها، رژیم مدیترانه ای که بر کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب تمرکز دارد، می تواند به کنترل NAFLD کمک کند.

یک رژیم غذایی با کیفیت بالا، ورزش مکرر و محدود کردن مصرف شکر، تاکتیک های مهمی هستند و مصرف کافی فیبر و قهوه می تواند با محافظت از باکتری های روده به مقابله و درمان NAFLD کمک کند.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20230919/Coffee-fiber-and-the-Mediterranean-diet-are-key-players-in-fighting-nonalcoholic-fatty-liver-disease.aspx

 



[1]patatin-like phospholipase domain-containing 3